Of we willen helpen om onze nieuwe beluga vriend mee naar het noorden te krijgen? Ja natuurlijk, waarom niet? Het klinkt als een absurd plan. Maar hee, wat niet kan is nog nooit gebeurd.

Overwinteren in Tromsø is nog steeds het plan. We vervolgen onze reis richting het noorden, na de bijzondere ontmoeting met Hvaldimir de beluga. Het is eind september en rond half november willen we in de buurt van Tromsø zijn. De dagen zijn dan kort en koud in het hoge noorden en we weten niet hoe realistisch het is om dan nog comfortabel te zeilen. Met dit plan in ons achterhoofd zeilen we dag na dag en zo nu en dan houden we een dagje rust. Veel Noorse zeilers die we tegenkomen raden ons aan om een stukje onontdekt Noorwegen te bezoeken; de spectaculaire Helgelandskysten, volgens hen mooier dan de Lofoten. We zijn bijna bij dit stuk kust van zo’n 150 mijl wat we op ons gemakje willen ontdekken. Nu een beetje doorvaren dus en dan kunnen we wat rustiger aan doen als we bij Helgeland zijn.

Vandaag is het 23 september en staat er weinig wind, we motoren we richting Seter zo’n 40 mijl verderop. Matthijs is morgen jarig en hier wil ik natuurlijk even een taart voor regelen. Er is een kleine supermarkt naast het haventje, helaas verkopen ze geen taart maar ik weet wel een brownie-mix en slagroom te scoren. Hoe feestelijk? :-). Terug bij de boot komen we erachter dat er zo’n 50 Tsjechische toeristen verspreid zitten in de blokhutten en vakantiehuisjes direct aan de haven. We lopen wat rond en na de stapels bierkratten en vele flessen drank te hebben zien staan in de tuintjes besluiten we om hier niet te blijven. Het is zaterdag en dit wordt waarschijnlijk een hele gezellige avond voor deze mensen, maar ik denk niet voor ons. We hebben geen zin in lallende Tsjechen om onze boot heen dus varen we 3 mijl naar het zuiden waar we in Vingsand een mooi, rustig plekje in de haven vinden.

Saraban’de in de haven van Vingsand

Het hele verhaal van Hvaldimir, waar ik in mijn vorige blog over schreef, heeft me erg aangegrepen en ik besluit om hierover op social media te delen. Ik maak een filmpje en vertel het verhaal over de eenzame beluga. Wie weet helpt het een beetje om ook anderen bewust te maken van dit verhaal, dat je hem niet moet voeren en aanraken als je hem tegenkomt bijvoorbeeld. Eenmaal gedeeld krijg ik vrijwel meteen reactie van One Whale, een organisatie dat zich ontfermt over het wel en wee van Hvaldimir. Ze vragen me of ik misschien de locatie uit mijn post wil verwijderen waar we de beluga hebben gezien, zodat er geen toeristen op Hvaldimir af kunnen komen. Ook wil de organisatie graag met ons in contact komen om een plannetje op te zetten om de beluga naar het noorden te krijgen. Hoewel we een redelijk strak schema hebben, staan we er zeker voor open om te helpen.

OneWhale is bezig om een verblijf te realiseren in een fjord in de buurt van Hammerfest, in het topje van Noorwegen. Het idee is om een net voor de ingang van het fjord te spannen zodat de opgevangen beluga’s er niet uit kunnen zwemmen, maar er wel wilde vis in kan zwemmen. Ze willen Hvaldimir hier dan samen met andere gevangen beluga’s in een groep laten leven. Zo houden ze bijvoorbeeld in Azië beluga’s in winkelcentra als attractie. Hier komt steeds meer weerstand tegen vanuit de samenleving en druk wordt hoger om de beesten vrij te laten. OneWhale wil deze dieren in Noorwegen opvangen, maar het maken van zo’n verblijf kost veel tijd en geld. Ze hopen dit eind 2023 te realiseren en tot die tijd proberen ze Hvaldimir een beetje in de buurt te houden. Maar ja, hoe realistisch is dat?

In een videogesprek legt Sebastian van One Whale ons uit dat ze zich grote zorgen om Hvaldimir maken. ‘Hij heeft de afgelopen drie jaar vrijwel alleen in het noorden van Noorwegen rondgezwommen’, vertelt Sebastian. ‘Hier konden we hem goed in de gaten houden en vrijwel iedereen is daar op de hoogte van het bestaan van Hvaldimir. De mensen weten hoe ze met de situatie om moeten gaan en laten Hvaldimir zo veel mogelijk met rust, wat zorgt dat de kans klein is dat hij door de overheid wordt afgemaakt. Maar sinds kort is Hvaldimir onderweg naar het zuiden en in een rap tempo. Hier zijn grotere steden en zijn de regio’s meer dichtbevolkt, dit is dus echt een risico voor hem. Als er massa’s toeristen op hem af komen wordt hij misschien wel een keer agressief, of reageert hij onbegrepen op iets, met alle gevolgen van dien…..  In augustus van dit jaar is er een walrus genaamd Freya afgemaakt door de Noorse overheid. Zij zwom rond in de buurt van Oslo en door de vele toeristen waren ze bang dat Freya agressief zou worden en dus hebben ze maar een eind aan het leven van dit dier gemaakt…

‘Sinds Hvaldimir met jullie zo’n eind naar het noorden is gezwommen vindt hij jullie blijkbaar interessant en is er een kans dat hij misschien nog wel een stuk mee zwemt. Dan houden we hem in ieder geval weg van het drukke Trondheim fjord’, legt Sebastian uit. Het plan klinkt redelijk bizar maar hé, als Hvaldimir hier nog steeds in de buurt is kunnen we het op z’n minst proberen. We hebben nog steeds de tijd en we staan open voor spontane avonturen. ‘Ok’, zeggen we tegen Sebastian, ‘We kunnen morgen een stuk terug naar het zuiden varen waar we Hvaldimir voor het laatst hebben gezien, maar hoe gaan we hem dan vinden?’. ‘Ik rijd morgen naar die plek en heb een bootje geregeld zodat ik daarmee kan zoeken in de omgeving. Maar in de meeste gevallen hangt Hvaldimir rond bij de zalmkwekerijen dus wat ik ook altijd doe, is alle vissers in de omgeving benaderen en uitleg geven over de situatie. Eén weten ze dan meteen van het bestaan van Hvaldimir en hoe ze het beste met hem om kunnen gaan, en twee bellen ze mij als ze Hvaldimir zien’. ‘Waarom gaat hij altijd naar de zalmkwekerijen dan?’ vragen wij. ‘Het is niet zo dat Hvaldimir zalm eet, maar de zalm wordt gevoerd en een deel van dat voer gaat door de netten. Daar komen wilde vissen op af en dat is jackpot voor Hvaldimir. Hij is slim en erg gemakkelijk :-). Daarnaast vindt hij het fijn om onder de werk-catamarans van de vissers te slapen, ik denk dat hij zich dan veilig en geborgen voelt’.

Sebastian is erg serieus over het hele plan. Het lijkt erop dat hij weet waar hij het over heeft en het gedrag van Hvaldimir goed kent. Hij is dan ook al zeven maanden fulltime voor dit dier aan het zorgen. Hij reist van Airbnb naar Airbnb en brengt steeds alle vissers in de omgeving op de hoogte van de beluga. Hij slaagt er vrijwel elke dag of twee dagen in om Hvaldimir weer terug te vinden. Bij meer dan twee dagen hem niet te hebben gezien maakt hij zich zorgen, maar gelukkig duikt hij tot nu toe altijd weer ergens op. ‘De vissers in Noorwegen hebben het echt goed met hem voor hoor. Hij is getraind om schepen te saboteren. Hij legt regelmatig een touw op de schroef van de vissersschepen en zodra de schroef gaat draaien draait deze in de soep. Het kost wel €8.000 per keer om duikers te huren en dit op te lossen. Tot nu toe hebben de vissers dit steeds geregeld en betaald. Bijzonder hè?’. Nou, dat kan je wel zeggen ja, ik denk dat vissers in een arm land dit dier al lang hadden afgemaakt.

Goed, we besluiten om een stuk naar het zuiden te varen om Hvaldimir op te pikken. Sebastian gaat eerst op zoek en laat het ons weten zodra hij Hvaldimir gevonden heeft. Wij maken nog een mooie wandeling in Vingsand en wachten een berichtje van Sebastian af. Het is echt een prachtige omgeving hier zo halverwege Noorwegen. Weer zo anders dan in het zuiden. Ik snap wel dat mensen dit misschien niet de meest spectaculaire kant van Noorwegen vinden, maar wij genieten heel erg van dit magische landschap. Het heeft iets verlaten, mysterieus. Er is bijna geen begroeiing, geen spitse bergtoppen maar een glooiend landschap van steen en gladde rotsen. Zoals je soms figuren in wolken ziet zien wij allemaal op hun rug liggende poppetjes in de stenen waar we voorbijvaren. Van oude opa’s tot kleine meisjes, van wijze Indianen tot mannetjes met een te grote neus. Misschien verveling? Of gewoon een rijke fantasie, haha.

Eind van dag horen we van Sebastian dat hij Hvaldimir gevonden heeft, top! We vertrekken de volgende ochtend op tijd en los van het feit dat het een beetje tegenstrijdig voelt om weer naar het zuiden te varen hebben we een heerlijke zeiltocht. Er staat een lekkere wind van 13 tot 16 knopen (4 Bft) uit het zuiden, dus we varen redelijk hoog aan de wind, maar Saraban’de doet het weer geweldig. De koers richting het plaatsje Stoksund is pal zuid dwars door een fjord, onbezeild dus hier moeten we kruizen. Even in de actie modus dus :-). Op de helft wordt het fjord wel erg smal en starten we de motor. We strijken de zeilen en varen op ons gemakje naar de haven. Even later treffen we, inmiddels vier videogesprekken verder, Sebastian in levenden lijve. Na lange tijd geen mensen te hebben ontmoet zijn we los van deze missie óók heel blij om weer even met iemand te kletsen :-).

De volgende dag neemt Sebastian contact op met de vissers maar helaas, Hvaldimir is niet meer op dezelfde plek. De zoektocht begint weer opnieuw. Sebastian gaat bellen en wij wachten af. We voelen er niet zoveel voor om nóg verder naar het zuiden te varen zonder te weten hoe ver Hvaldimir inmiddels weg is. We lopen wat rond in Stoksund en vinden bij een sloopplaats voor schepen een stukje buis voor het dieselfilter project. We zijn een extra filter aan het installeren voor de dagtank en komen net wat buis te kort. De eigenaar is zo aardig dat wel even mogen rondkijken en voor het stukje buis dat we uiteindelijk vinden hoeft hij niks te hebben. Sebastian laat ons ondertussen weten dat hij Hvaldimir nog eens 30 mijl zuidelijker heeft gevonden en dat hij heel goed begrijpt als wij onze reis naar het noorden vervolgen. We zijn er deze dagen achter gekomen dat Sebastian eigenlijk de enige lijkt te zijn die Hvaldimir naar het noorden probeert te krijgen op dit moment. We hadden gehoopt dat de organisatie misschien iets actiever had samengewerkt met Sebastian. Om bijvoorbeeld zo’n vissers-catamaran te huren en daarmee te proberen Hvaldimir bij ons in de buurt te krijgen. Maar het loopt allemaal erg traag en naarmate de uren verstreken zwemt Hvaldimir vrolijk verder naar het zuiden. Het lijkt erop dat hij zelf ook een missie heeft.

Bijzonder landschap in het midden van Noorwegen

Sebastian vertelt ons later ook dat hij best moe is na zo lang full-time achter Hvaldimir aan te reizen. Toch vindt hij wel dat hij de meest bijzondere baan van de wereld heeft. Nou, dat moeten we wel beamen inderdaad. ‘Twijfel je nooit aan of het eigenlijk wel haalbaar is, Hvaldimir weer naar het noorden krijgen? En überhaupt zorgen dat hem niks overkomt? Er liggen zoveel risico’s op de loer…’, vragen wij. ‘The trick to do the impossible, is fooling yourself into believing it might be possible, and that’s how I always continue the job :-). Wat een mooie gast dit, die Sebastian. We hebben eigenlijk wel een beetje met hem te doen en hadden hem graag geholpen. Maar we zien ook in dat het voor ons niet haalbaar is om de missie ‘Hvaldimir naar het noorden’ te laten slagen.

We nemen na een mooie ontmoeting afscheid van elkaar en wij vervolgen onze reis richting het noorden, op naar de Helgelandskysten. Het stukje kust wat we aanvankelijk wilden overslaan hebben we nu drie keer gevaren. Het kan soms raar lopen. Maar dat is de charme van deze reis, openstaan voor de avonturen en mooie, bizarre en magische momenten en ontmoeting op je pad laten komen.