Daar gaan we! Na maanden van voorbereidingen vertrekken we naar Spitsbergen, een eiland heeeel ver boven Noorwegen, vlakbij de Noordpool. Twee maanden lang reizen we rond door dit adembenemende landschap. Geniet de komende blogs van alle verhalen en foto’s van het geweldige avontuur dat we beleefd hebben. 

We zijn vertrokken!
Om half negen in de avond verlaten we op 28 juni 2023 de haven van Nord-Lenangen, ongeveer 35 NM ten noordoosten van Tromsø. Een heel klein plaatsje met maar een paar huizen, maar ze hebben een supermarkt voor het inslaan van de laatste verse groenten en fruit (de meeste boodschappen deden we in Harstad en Tromsø) en we vullen de dieseltank voor slechts € 1,10 per liter! De eerste uren varen we tussen de fjorden door richting open zee. Er is weinig wind en al motorend laten we langzaam Noorwegen achter ons. Een lekker rustig begin. We starten met een wachtschema van 22.00 uur tot 01.00 uur, Matthijs slaapt dan en ik (Deborah) ga slapen van 1.00 uur tot 4.00 uur. Mijn wacht is van 04.00 uur tot 07.00 uur, enz. Overdag hanteren we een iets relaxter schema van 4 of 4,5 uur per wacht zodat de ander wat langer kan slapen.

Na een paar uur op zee kan gelukkig de motor uit en zeilen we! De overtocht verloopt heel goed, de omstandigheden zijn vrij rustig en vooral ik ben heel blij dat ik niet zeeziek ben. De laatste nacht is een beetje hobbelig met iets meer wind en golven en dat maakt ons in combinatie met de vermoeidheid wel wat katterig maar gelukkig blijft het daarbij. We zien veel stormvogels om ons heen en beide worden we vergezeld met vrolijke dolfijnen rondom de boot tijdens onze wacht. Matthijs ziet zelfs een groep van zo’n 15 vogels die proberen om op de boot te landen, maar dat lukt ze niet. Een paar vogels proberen nog het dopje van de marifoon antenne te stelen maar gelukkig ook tevergeefs. Het wordt wel iets kouder hoe verder we richting het noorden varen maar de temperatuur zakt niet onder de 6 graden en met een zonnetje erbij is het goed toeven in de boot en in de kuip. We zijn er goed op voorbereid en onze kleding doet het goed in deze temperaturen. Vooral de gebreide wollen handschoenen die onze vriendin Ingvild uit Kjerringøy voor ons heeft gemaakt speciaal voor Spitsbergen zijn erg favoriet. En de schapenvachtjes komen daarnaast ook goed van pas. Nog een fijne bijkomstigheid is dat het niet meer donker wordt ’s nachts. Door de middernachtzon is het 24 uur per dag licht en dat maakt de wacht in de nacht toch een stuk relaxter zittend in het zonnetje dan turen in het duister. 

Na iets meer dan 3 dagen varen komen we op 2 juli om 02:00 uur aan op Spitsbergen, in de dichte mist. We hebben nog geen glimp gezien van het land en tot aan de ankerbaai Isbjørnhamna in de Hornsund vroegen we ons af of Spitsbergen wel echt bestaat :-). Het is desalniettemin een magische aankomst, in de verte zien we langzaam de driemaster Antigua opdoemen uit de mist in de ankerbaai en in de verte zien we kleine en grote ijsblokken ronddrijven. Ook liggen de Yuma en Snowbear in de ankerbaai en is er genoeg plaats voor ons om ook ons anker neer te ploffen. Doordat we de laatste uren op de motor hebben gevaren kunnen we een kacheltje dat aangesloten is op het koelvloeistof systeem (dat heet is door de motor) aanzetten en is het heerlijk warm in de boot, wel 18 graden! De muziek staat aan voor een klein aankomstfeestje maar voordat we aan de borrel gaan gaan we eerst slapen, we zijn gesloopt! Het is wel even spannend om te gaan slapen met het ijs om ons heen, maar doordat de andere boten er liggen en het lijkt alsof iedereen slaapt, besluiten wij ook om ’te kooi’ te gaan en van onze welverdiende rust te genieten. (Later hoorden we van de andere boten dat ze niet sliepen maar ijswacht hielden, gelukkig kwam er geen ijsblok bij ons op bezoek, soms is ignorance a blessing haha).

Wat cijfers
Reistijd: woensdag 20:30 uur – zaterdag 02:30 uur = 3 dagen en 6 uur
Afstand: 451 zeemijl
Motoruren: 16,3
Gemiddelde snelheid: 5,78

Hallo Spitsbergen!
Aangenaam kennis te maken! Als we de volgende ochtend om 08:00 uur wakker worden zien we eindelijk meer van het land. De mist is opgetrokken en er hangen nog wat lage wolken tussen de bergen. Het zonnetje probeert voorzichtig haar weg te vinden en zet het landschap in de spotlight. Wauw, wat een scenery zitten we in! We kunnen amper geloven dat we echt op Spitsbergen zijn. We zien ijsblokken langs drijven ter grootte van vrachtwagens en ook kleine ijsblokjes drijven om ons heen welke een magisch zacht, klotsend en klikkend geluid maken. We hebben lekker geslapen de afgelopen uren en zien dat de andere boten al vetrokken zijn uit de baai. De oostenwind is inmiddels aangetrokken tot meer dan 22 knopen (6Bft) dus we liggen lekker te schommelen. Met het meer wordende ijs dat vanuit de Hornsund komt aandrijven besluiten we ankerop te gaan en een plekje verderop te zoeken. Met alleen de genua op waaien we het fjord uit en na een half uurtje is de wind alweer gaan liggen en motoren we naar de ankerplek. Na een korte tocht van 2 uur zijn we nu in Dunøyhamna, een prachtige beschutte ankerplek. We blijven hier 1 of 2 dagen om wat uit te rusten en te ontspannen na deze vermoeiende, geweldige en magische oversteek. Het is ook eindelijk tijd voor de aankomstborrel!

Voor anker in Dunøyhamna

Van een rustige ankerplaats naar…
Een paar uur nadat we van de rust van Dunøyhamna hebben kunnen genieten, gaat de wind aan alsof er een lichtknopje wordt aangezet. En de wind is niet van plan om de uit knop te gebruiken, want de 36 uur die volgt is de wind constant 25 tot 30 knopen met zelfs vlagen naar 40 knopen. Er ligt een lagedruksysteem ten zuiden van Spitsbergen op de oceaan en het lijkt erop dat we net het randje over ons heen krijgen. Matthijs zet wat extra ketting uit om zeker te zijn dat het anker niet gaat krabben en gelukkig ligt Saraban’de als een huis. In zo’n 7 meter diepte liggen we nu met ruim 50 meter ketting uit. Wel fijn dat het niet ook nog heel hard regent, gek genoeg is er geen bewolking en schijnt de zon volop. En de zon gaat niet onder, dus is het 24 uur zonnig. Hoewel de baai goed beschermd is bij deze oostenwind, rolt Saraban’de behoorlijk vanwege de golven. We chillen de hele dag in bed en de koffie, het ontbijt, de lunch, thee en chocola wordt op bed geserveerd. Oh ja en chips tijdens de film :-). Voor het avondeten komen we even uit bed, spelen we Rummikub en maken we een plan voor de volgende dag. Ik ben echter wel behoorlijk nerveus in deze ruige omstandigheden, we hebben namelijk niet zo heel veel ervaring met ankeren in harde wind. In Noorwegen zoeken we altijd een haven op als de wind boven de 20 knopen komt… maar hier hebben we geen keus. Gelukkig hebben we een goede ervaring in the pocket nadat de wind weer gaat liggen en dit geeft veel vertrouwen voor de volgende keer als we weer bij harde wind voor anker gaan. 

Het is ook fijn om geen internet te hebben, een beetje onwennig wel omdat we zo gewend zijn om altijd het weer, socials, nieuws, WhatsApp en Netflix te kunnen kijken en Spotify te luisteren. Maar nu hebben we alleen de satelliettelefoon en voor het eerst kijken we films en spelen we muziek af vanaf de harde schijf die we al meer dan een jaar meeslepen. Het is wel heel fijn dat we nog steeds met vrienden en familie kunnen communiceren en weersvoorspellingen kunnen downloaden met de satelliettelefoon, vooral omdat we zo geïsoleerd zijn en in de middle of nowhere zijn. Er is hier gewoon helemaal geen internet of bereik. Zo onwerkelijk.

Verder noordwaarts!
Het is vandaag 4 juli en we vanuit Dunøyhamna trekken we verder naar het noorden. Het plan is om naar een ankerplaats aan de kustlijn te varen, vlak voordat je de Bellsund invaart. We hebben een oostenwind van land en inmiddels weten we van Noorwegen dat die erg variabel in snelheid kan zijn. En dat is het :). We beginnen met grootzeil, kotterfok en genua in zo’n 13 knopen wind. Daarna zetten we ook de bezaan erbij zodat alle zeilen bij staan. Dat is echter voor korte duur, want met zo’n 18 knopen wind reven we de genua en het grootzeil en later met 23+ knopen halen we ook de bezaan weg en reven we het grootzeil nog een keer. Zo reven en ontreven we nog een paar keer tot we bij de ankerplaats aankomen. Desalniettemin genieten we van een prachtige zeiltocht langs de magische kustlijn van Spitsbergen. 

Helaas is de ankerplaats niet geschikt vanwege de vele rotsen onder water. De dieptemeter schiet van 7 meter naar 3,5, terug naar 6 en zo op en neer. Van die lage cijfers krijgen we de kriebels en hebben niet een heel goed gevoel over deze plek. We proberen nog op één andere plek te ankeren maar we horen alleen maar ‘skkgkggggkkkssssggg’ over de rotsen en het anker houdt niet. We zijn mentaal redelijk voorbereid op deze situatie, maar na een behoorlijk intensieve zeiltocht van 5 uur hoop je natuurlijk dat je een mooie ankerplek hebt gevonden. Vooral op Spitsbergen waar alles ZO groot is… want nu moeten we nog 6 uur doorvaren naar de volgende ankerplek, er zit gewoon niets tussen. Geen ankerplaatsen, geen haventjes, geen kades, geen boten.

We varen verder en omdat de wind helemaal is gaan liggen kan ik een lekkere zalmpasta maken. Na het eten varen we de Bellsund binnen waar de wind ineens weer met 25 knopen recht op de neus blaast! We hebben ook nog stroom tegen dus we kruipen met maar 3 knopen snelheid vooruit. We hijsen het grootzeil met 2 riffen en met de motor erbij zigzaggen we met een schamele 4 knopen door het fjord naar onze bestemming. Het duurt eeuwen! Ook weten we niet of de volgende ankerplek wel geschikt is met de harde wind. Als dat niet zo is, moeten we het fjord weer uitvaren en wachten op rustiger weer… Maar gelukkig kunnen we 6 uur later om 23:30 uur het anker laten vallen in de mooie beschutte baai Van Keulenhamna. We wachten nog even voordat we naar bed gaan om er zeker van te zijn dat het anker ook echt houdt (we zaten sowieso vol adrenaline dus we konden niet meteen slapen) en uiteindelijk laten we om 02.00 uur onze hoofden op onze kussens vallen voor een welverdiend nachtje slaap.

Voor het eerst aan land!
Na de 12 uur durende zeiltocht van de vorige dag besluiten we een dagje in Van Keulenhamna te blijven en lekker te relaxen. Wat een prachtige plek is dit. We liggen direct naast een steile berg met overal watervallen en genieten van het heerlijke geluid van het neerstortende water. Aan de andere kant hebben we uitzicht op besneeuwde bergtoppen en gletsjers. Het is lekker zonnig en wel zo’n 18 graden. Niet zo normaal voor Spitsbergen, maar we genieten volop van onze cappuccino in de zon. Aan het einde van de dag komen er twee heren van de Sysselmesteren (overheidscontrole) langs om onze vergunningen en papieren te controleren. De jongens zitten een uurtje bij ons aan boord en we kletsen honderduit. Het is heerlijk om na 8 dagen weer eens met andere mensen te praten! Ook vind ik het fijn om te merken dat we toch niet helemáál alleen op Spitsbergen zijn, tot dan toe hebben we nog steeds geen enkele andere boot gezien en ik voel me behoorlijk kwetsbaar in de ruige natuur en helemaal op onszelf aangewezen. Toch fijn om even te merken dat we als we wel in nood zijn nog ergens op terug kunnen vallen. 

De volgende dag zeilen we naar Fleur de Lys hamna aan de andere kant van het fjord op slechts 30 minuten afstand, een prachtige beschutte baai (behalve voor de oostenwind die er de vorige dag stond). Hier gaan we voor het eerst aan land! Saraban’de ligt veilig voor anker en met onze bijboot varen we naar het strand. Gewapend met handfakkels en geweer op de rug om onszelf te beschermen tegen de ijsberen gaan we ervoor. Eerst lopen we langs de kustlijn en zien we enkele oude bootwrakken van de walvisvaart uit de 19e eeuw ondersteboven op het strand liggen. Wat is dit nog goed bewaard gebleven! We lopen een stukje verder een kleine rotsheuvel op en op de terugweg komen nog eens 6 mensen van de Sysselmesteren aan land, precies waar wij zijn. ‘Oh shit!’, denken we, ‘mogen we hier niet aan land?’ (Er zijn nogal wat plekken op Spitsbergen waar je niet mag komen en de exacte locatie is soms lastig te achterhalen), maar gelukkig is er niets aan de hand. Het groepje mensen doet wat inspecties aan land en ook met hen maken we een gezellig praatje. Ze vinden onze boot allemaal erg mooi :-). 

Met onze bijboot varen we naar de andere kant van de baai. We durven het niet aan om er heen te lopen dus nemen we de bijboot mee. We lopen rond en bekijken de houten cabins die er staan. Eentje kunnen we van binnen bekijken en de andere is op slot. Het is wel spannend om aan land te zijn zeg! We voelen ons erg kwetsbaar en kijken continue om ons heen of er geen ijsbeer op ons af komt. Ook een nieuwsgierig rendier die behoorlijk dichtbij komt vinden we maar wat spannend en zijn blij als hij besluit om rechtsomkeert te maken. Even later varen we nog een stukje verder met de bijboot om Kaap Toscane heen. Hier vinden we nog meer cabins en zien we de botten van 550 beluga-walvissen die daar in 1930 door walvisvaarders zijn afgeslacht, verschrikkelijk om te zien. Maar het is ook bijzonder dat alles op Spitsbergen blijft zoals het is. Je mag niets aanraken of meenemen. Het is net een enorm openluchtmuseum, maar dan zonder andere toeristen. En het landschap is zo fascinerend dat er bijna niets groeit. Alleen maar kleine bloemetjes en mos, dat is alles. Ze zeggen ‘als je verdwaald bent in het bos op Spitsbergen → sta dan op’ :-). We slapen een nacht voor anker in Fleur de Lys hamna en we voelen ons zo gezegend en trots dat we veilig aan land zijn geweest en vandaag zoveel coole dingen hebben gezien!