Bijna laten we de magische Helgelandskysten achter ons… in deze 3e en laatste ‘greep uit ons logboek’ ontdekken we de oeroude Svartisen Gletsjer in Engen en het idyllische zandstrandje van Fugløya, waarna we ons opmaken voor het verdere noorden! 

Een paar navigatie-aanwijzingen voor de blog:

• ⚓ is als we voor anker liggen
• NM is afstand in nautische mijlen
• kn is windsnelheid in knopen (m per/s is ongeveer delen door 2)
• Z, ZO, W is de windrichting – zuid, zuid-oost, west, etc.

14-10-2022   |   Rødøy ⚓ – Engen (Svartisen gletsjer)    |   20 NM   |   Wind ZO 5-15 kn

Logboek: ‘Bij vertrek lekker windje, vol tuig gezeild halve wind. Richting de gletsjer zakte de wind in koers aan de wind, nog een paar slagen gemaakt daarna gestreken en door op de motor’.

We verlaten rond 11.00 uur in de ochtend de ankerplek, vandaag gaan we naar de Svartisen gletsjer! Ik heb nog nooit een gletsjer van dichtbij, of eigenlijk überhaupt in het echt gezien, dus ik kijk er naar uit. We hebben wat onenigheid bij het wegvaren, het is niet altijd rozegeur en maneschijn. Maar zodra we de baai uit zijn en de zeilen staan herpakken we ons en genieten we van de heerlijke zeiltocht. We steken een wat groter water over, waar een lekker windje staat. Helaas zakt de wind zodra we het fjord invaren helemaal in. In slow motion zeilen we van de ene kant van het fjord naar de andere kant en komen we maar moeizaam overstag. Na zo’n zes slagen heen en weer zijn we er rond 13:30 wel flauw van en starten we de motor. In dit tempo duurt het nog tot zeker 19:00 uur vanavond totdat we er zijn! Met de motor komen we rond 15:00 uur aan en leggen we Saraban’de vlakbij de gletsjer aan. Nou ja, het lijkt vlakbij omdat de gletsjer zo enorm is maar al snel komen we erachter dat het nog wel zo’n 3,5 km verderop is. Er is één steigertje in de wijde omtrek waar we kunnen aanleggen en gelukkig is er plek genoeg. Naast twee kleine motorbootjes is er weinig leven te bekennen hier. Duidelijk dat het vaarseizoen is afgelopen. Maar voor ons heerlijk, want we genieten er enorm van als we zulke bijzondere plekken helemaal voor onszelf hebben. Het mini dorpje Engen, er staan een paar boerderijen, is ook alleen per boot te bereiken. Er loopt geen weg vanaf de vaste wal naar dit plaatsje en de auto’s die er staan zijn per boot gekomen. Ze hebben een speciaal kenteken want de auto’s rijden niet op de hoofdwegen van Noorwegen en hoeven dus geen belasting te betalen. Na het aanleggen chillen we wat in en om de boot en maakt Matthijs wat toffe foto’s met de drone. Ook maakt hij wel een heel erg close-up beeld van een boom waar de drone ter aarde stort. Gelukkig kan je op het control panel zien waar hij precies gecrasht is en gelukkig is dit niet heel ver weg. Het lijkt erop dat we er zo heen kunnen lopen en de drone niet in dit bosje achter hoeven te laten. Samen gaan we op zoek naar ons huisdier en ja hoor, na even zoeken ligt hij met één lam pootje tussen de bladeren. We vervangen de propellers en vliegen een stukje vlak over de grond kijken of hij het nog goed doet. Niks aan de hand gelukkig.

Dit is Engenbreen, een vertakking van de op één na grootste gletsjer van Noorwegen Svartisen -> 34 km²

De volgende dag was eigenlijk het plan om de gletsjer te gaan bekijken, maar om 08:00 uur ’s ochtends blijkt dat we Engen toch even niet helemaal voor ons alleen hebben. Er wordt op onze romp geklopt en een jongen vraagt of we de boot even 10 meter naar voren kunnen verplaatsen. “Er komen straks zo’n 300 gasten aan wal van dat cruiseschip en we moeten hier een safe zone maken. Omdat de boot nog niet officieel is aangemeerd in Noorwegen moeten we als een soort douane de steiger afzetten en de gasten controleren voordat ze aan wal gaan. Deze zone moet helemaal leeg zijn en jullie kunnen hier dus niet blijven liggen. Als jullie 10 meter naar voren verplaatsen is het goed”. Ok, wat een bizarre regel. Maar goed, op zich geen probleem natuurlijk om even te verplaatsen, maar met de 30 knopen wind die er staat is het tóch wel een dingetje… Gelukkig is iedereen van de crew heel behulpzaam en zo staan we om 08:10 met acht mannen en hun machten Saraban’de te verplaatsen. Lijn naar voren vast aan de kade, nog een extra borg lijn, lijntje achter rustig laten vieren, extra lijn achter vastmaken, deze lijn vieren. Je voelt het al, echt een heel gedoe. We liggen ook hogerwal, dat betekent dat de wind ons van de steiger afblaast en als er iets mis gaat liggen we zo met het hele zaakje op de rotsen ernaast te klotsen. Met de motor flink bij liggen we na een half uur noeste arbeid gelukkig weer stevig vast en kan het cruiseschip leeglopen. Wij besluiten dat dit niet onze dag wordt om de gletsjer te bezoeken met nog 300 andere mensen, maar nog een dagje te wachten. Rond de middag als alle cruisers weer vertrokken zijn pakken we onze fietsen en fietsen we richting de gletsjer om alvast een kijkje te nemen. Wat geweldig toch dat we deze mountainbikes hebben, het was anders een flinke wandeling geweest om alleen al bij de gletsjer te komen, nu fietsen we er zo even heen.

Eenmaal terug bij de boot is er een motorbootje aangekomen met twee mensen en een heleboel tassen. We maken een praatje en helpen even met het sjouwen van de tassen van de boot naar de auto. Deze mensen komen hier vaker. Het stel vertelt ons dat ze hier in Engen een boerderij hebben en deze het weekend gaan klaarmaken voor de winter. “Als jullie zin hebben zijn jullie van harte welkom om vanavond een kop koffie of een borrel te komen drinken, de boerderij is precies hierboven, kan niet missen”. “Nou, dat lijkt ons supergezellig! Tot vanavond dan”. Die avond klimmen we met fiets en al naar boven zodat we op de terugweg alleen maar naar beneden hoeven te rollen, we hebben namelijk ingezet op wijn :-). Het is een hele klim en even zoeken of we wel echt het juiste boerderijtje hebben maar we zien Asle al lopen en weten dat we goed zitten. “Bjørghild is binnen koffie aan het maken, maar ik laat jullie de schuur alvast even zien”, zegt Asle. Het is werkelijk bizar wat we zien, zoveel liefde en schoonheid is er in deze plek gestoken. Het is het ouderlijk huis van Bjørghild en zij heeft het geërfd. Naast hun eigen huis in Bodø en het ouderlijk huis van Asle onderhouden ze dus ook nog deze plek, en hoe. Ze hebben van de boerderij een trouwlocatie gemaakt met bed & breakfast. De oude schapenschuur is een feestlocatie met prachtig uitzicht op de gletsjer. Iets beneden de schuur staat een gastenverblijf met badkamer, keuken, woonkamer en slaapgelegenheid voor zo’n 8 mensen. Het was vroeger een houtzagerij en de meer 100 jaar oude elementen hebben ze super elegant teruglaten komen. Zo staat de 6 meter lange boomzaagtafel als decoratiestuk tegen de muur en hebben ze lampen van de zaagbladen gemaakt. Dan is er nog het hoofdhuis van ook meer dan 100 jaar oud en in perfecte staat. Dit is echt perfectie ten top, we kijken onze ogen uit. Ook mogen we de werkplaats zien waar Asle zich haast een beetje voor schaamt qua ‘troep’ (er ligt wat gereedschap niet helemaal op de juiste plaats). Matthijs waant zich letterlijk in een walhalla en gaat helemaal aan. Als hij een schuur met werkbank, machines en gereedschap ziet is hij niet meer te houden haha. “Ik vind dit nog wel allermooiste van alles wat je hebt laten zien!”, zegt hij gekscherend tegen Asle. We zijn duidelijk onder de indruk. Waar halen deze mensen de tijd vandaan om te werken en al deze huizen en locaties te onderhouden?? Ook in het grote huis krijgen we nog een rondleiding waarna we aan de keurig gedekte tafel met placemats, bordjes, bestek en glaswerk aan de koffie gaan. Er is appeltaart en amandelijs met slagroom, vers gezette koffie en stukjes chocolade van de reep die wij mee hebben gebracht. Wat een weelde, wat een overvloed. Ik zie alles wat op tafel staat haast in euro’s, omdat ik nog altijd zo perplex ben hoe duur alles in Noorwegen is. Ik weet dat alleen al het ijs een fortuin kost. Het maakt me extra dankbaar en bewust van de gulheid van deze lieve Noren en ik geniet met volle teugen. Na zo’n twee uurtjes keuvelen en kletsen moeten we gaan, Asle en Bjørghild hebben nog met de buren afgesproken die de komende winter een oogje in het zeil gaan houden op de boerderij. We bedanken, wisselen contactgegevens uit en hopen dat we elkaar nog eens gaan treffen!

De volgende dag is het eindelijk tijd voor de gletsjer hike. We pakken onze rugtassen in met flessen water, broodjes, mueslirepen, fruit, first aid kitje, powerbank en ook de hoofdlampjes voor de zekerheid, mocht het toch donker zijn als we terugkomen. We fietsen naar de start van de hike en beginnen onze tocht. We volgen de blauwe route, welke wordt aangegeven met blauwe verf op de stenen. Omdat zo’n 1000 jaar geleden de gletsjer over dit hele gebied verspreid was en daarna teruggetrokken is, lopen we over de stenen ‘onder’ de gletsjer. Deze stenen zijn zo afgesleten door het ijs dat ze glad, rond en gepolijst zijn. Er groeit verder niks, geen boom, geen grassprietje, er zit alleen wat mos op de stenen hier en daar. De stenen hebben prachtige kleuren en soms zijn ze zelf helemaal glinsterend goud en zilver. Wat ongelofelijk prachtig is dit! De route is ook superleuk om te lopen, lekker uitdagend omdat je soms echt moet zoeken naar het volgende blauwe stipje en ook best moet klimmen en klauteren. Elke stap moet je met heel veel aandacht zetten want één misstap en je verzwikt je enkel of erger… Onderweg lopen we langs een groot rotsblok dwars door een soort mini ravijn. De rotswand glittert goudkleurig en heeft een magisch effect. ‘Wow’, zegt Matthijs, ‘ik voel mijn handen helemaal tintelen, dit is echt een krachtplek, zal ik je een healing geven?” Ik vind het altijd fijn om een healing te ontvangen dus zeker wil ik dat. Door het idee dat we misschien wel iets te ver ónder de gletsjer zitten (daar kom ik zo op terug) kan ik me niet helemaal ontspannen en overgeven aan de healing maar desalniettemin geeft het wel weer een waardevolle extra dimensie aan deze mooie hike. We lopen verder al zoekend naar de blauwe streepjes. De enorme gletsjer lijkt maar niet dichterbij te komen, maar na zo’n drie uur lopen komen we aan bij het uitkijkpunt en volgens de route het dichtstbijzijnde veiligste punt.

Asle en Bjørghild vertelden ons echter dat je wel dichterbij de gletsjer kan komen maar dat je er nooit onder moet gaan, altijd aan de zijkant blijven. “De gletsjer is altijd in beweging en er kunnen grote stukken ijs afbreken, je zal niet de eerste zijn die onder zo’n stuk ijs bezwijkt”. We besluiten dus om verder te lopen en de gletsjer van de zijkant te benaderen. Ik vind het best spannend om zo dichtbij te gaan maar wil me niet door angst laten lijden. We gaan verder. Uiteindelijk zijn we zo dichtbij dat we het ijs kunnen aanraken maar als ik naar boven kijk en de gletsjer in een bocht over me heen zie gaan voel ik met toch echt niet prettig. Ik denk aan als daarboven een stuk ijs afbreekt ik dit echt niet overleef en de angst begint aan de winnende hand te raken. Ik vind het zo lastig om, helemaal op zo’n moment, te bedenken wat nou gelijk heeft. Mijn angst, dat aangeeft ‘dit is misschien niet het beste idee om hier te zijn op dit moment’, of mijn wilskracht, dat zegt ‘nee joh, niet zo aanstellen, dit is hartstikke gaaf om zo dichtbij dit prachtige natuurverschijnsel te zijn!’. Ik besluit toch om na het aanraken van de gletsjer wat afstand te nemen. Matthijs wil echter nog verder omhoogklimmen, hij heeft duidelijk niet het angststemmetje in zijn hoofd. Ik ben niet blij met zijn actie en nadat ik mezelf heb overtuigd dat het echt heel dom is om alleen terug te lopen (in dat stadium was ik inmiddels), herpak ik mezelf en blijf wachten tot Matthijs terug is. Matthijs overtuigt me ervan dat het echt veilig is om hier aan de zijkant van de gletsjer te zijn. We zitten nog een tijdje en lopen wat rond waarna de kou die van de gletsjer afkomt ons uiteindelijk doet besluiten om verder te lopen. Ik ben toch blij en trots dat ik bij de gletsjer ben gebleven en mijn angst heb overwonnen. Al ben ik er nog steeds niet helemaal zeker van welk stemmetje nou gelijk had, haha. Ik voel me in ieder geval onoverwinnelijk en van de blauwe route afwijken op zoek naar de rode route is dan ook geen probleem meer. Misschien ook een hele domme actie, maar wel avontuurlijk :-). Als je hier verdwaald kan het echt een probleem worden om terug te komen, er zijn nogal diepe greppels waar je zonder route echt niet langs komt. Maar via de ut.no app kan ik precies zien op mijn telefoon waar we zijn en waar de rode route loopt, en na een half uurtje zoeken zien we een rode stip in de verte, yes! We hebben het gehaald. De rode route is iets uitdagender dan de blauwe en het is een hele klim naar beneden, maar wat is het gaaf! Ik geniet van elke stap die ik zet en ben zo dankbaar dat ik dit allemaal mee kan maken en dat ik zo’n fit en sterk lijf heb. Het is op alle vlakken een te gekke ervaring, deze Svartisen gletsjer hike. De volgende dag rusten we lekker uit, halen we onze winterkleding tevoorschijn en vacumeren we de korte broeken, ook weer een mijlpaal :-). 

17-10-2022   |   Engen (Svartisen gletsjer) – Vallsjøen    |   11 NM   |   Wind O 5-8 kn

Logboek: ‘Maandagavond op de motor richting Vallsjøen. Aankomst 17:30, schemer 18:15. 

Na een relaxed dagje in Engen krijgen we ineens de geest na het eten, waarom varen we niet nu alvast een stukje het fjord uit? Dat scheelt morgen weer! Goed idee, denken we allebei en een half uurtje later motoren we rustig richting het haventje van Vallsjøen. Hier slapen we één nacht waarna we de volgende dag weer een uitdagend stukje kust voor de boeg hebben.

18-10-2022   |   Vallsjøen – Fugløya    |   21 NM   |   Wind ZW 16 kn

Logboek: 07:00 uur opstaan, ontbijt, deeg voor brood maken, fietsen in de bakskist, huiken eraf en zeilkaar maken. Om 09:40 varen we de haven uit. Twee uur motoren tegen de wind in, daarna twee uur gezeild, ruime wind, grootzeil + kotterfok.

Vandaag gaan we op weg naar Fugløya, een prachtig eilandje onder de rook van de grotere stad Bodø. Het is de laatste stop van de Helgelandskysten. Er staat een stevige wind en het eerste stuk moeten we er recht tegen in, omdat het nogal smal is besluiten we te motoren en na twee uur kunnen we eindelijk afvallen en lekker zeilen. We moeten om een soort uitstekende paddenstoel bij Stottvaer heen varen waar de zee soms behoorlijk ruig en onvoorspelbaar kan zijn. Bijna overal in Noorwegen zijn er wel binnendoor routes te nemen zodat je open zee met golven kan vermijden maar soms zijn er stukken, net als bij Statt, waar je even de zee op moet. Vandaag staan er golven van ongeveer 1,5 meter en Saraban’de danst er weer over. Gelukkig word ik niet zeeziek van het gehobbel en geniet van het spectaculaire schouwspel van golven en het water dat over de boeg slaat. Om 14:00 uur komen we aan. Matthijs voelt zich niet zo lekker en we besluiten lekker even een serie op de bank de kijken. Misschien wennen aan de kou? Het begint nu zo eind oktober echt wel af te koelen, of misschien zaten er toch bacteriën in het gletsjerwater dat we hebben gedronken? Ik heb nergens last van dus dat zal het vast niet zijn. Eind van de dag gaat het gelukkig wat beter en maken we een wandelingetje over het strand, ja je leest het goed, een echt strand. Hoe leuk dat we hier gewoon een strandwandeling kunnen maken!

Fugløya – zie je Saraban’de liggen in de haven? 

’s Avonds wisselen we een massage uit en duiken er lekker op tijd in. De volgende dagen blijven we op Fugløya, werken we online, maken mooie wandelingen, heb ik een virtuele kaasavond met de kaasmeiden én… ontmoeten we Dustin. “Hé! Er komt een zeilbootje aan!”, zegt Matthijs. We gaan naar buiten en helpen deze solozeiler met aanleggen naast de Saraban’de. “Hey, how are you? Where did you come from? Are you alone? Where are you from?!”, haha hij zal wel gedacht hebben. “I’m sailing the cost of Norway on my own and now I’m on the way to Bodø. I’m from Zimbabwe and going back to visit my parents and family this winter. I will leave my boat in Bodø for a couple of months”. We zijn erg nieuwsgierig naar deze nogal West-Europees uitziende jongen, hoe hij zijn roots in Zimbabwe heeft en op zijn 24e alleen langs de kust van Noorwegen zeilt. Dat wordt een dinertje dus. We nodigen Dustin uit bij ons aan boord en ’s avonds eten en kletsen we gezellig. Het is zo leuk om steeds weer nieuwe mensen te ontmoeten. Wat weer een pareltje van een avond.

21-10-2022   |   Fugløya – Bodø    |   21 NM   |   Wind ZW 7 kn

Spinaker erop gehad, dead downwind ZW 7 – 11 knopen, later wing on wing. Vertrek 13:15 aankomst 18:30.

En dan laten we de Helgelandskysten echt achter ons en varen we richting de stad Bodø. Dustin blijft nog op Fugløya liggen en zien we waarschijnlijk over een paar dagen in Bodø. Er staat heel weinig wind dus we gaan de spinaker er weer eens opzetten! Dit is een enorm zeil van zo’n 130 m² wat lijkt op een parachute. Het is lang geleden dat we dit zeil erop hadden en we moeten tussen wat rotsen en smalle stukjes doorvaren dus goed opletten. Uiteindelijk komen we toch niet goed uit met de wind en de rotsen en is het te krap en te ingewikkeld om de spinaker te gijpen, dus besluiten we hem naar beneden te halen. Wing on wing (grootzeil ene kant en fok andere kant) zeilen we rustig richting Bodø en vinden daar rond 18:30 een mooi plekje in de inmiddels donkere haven. Tijd voor een ankomst drikke!