‘Moeten we niet iemand bellen ofzo?’, vraag ik aan Matthijs. ‘Tsjah, geen idee, wie moet je bellen als je een walvis vindt?’, antwoord hij.

Na onze tweedaagse hike in de bergen van het Hjørundfjord blijven we nog een dagje in Urke hangen. We doen wat was en wandelen het dorpje in voor een kleine boodschap en een ijsje. Een relaxed dagje hadden we voor ogen. Tot cruiseschip de Hurtigruten haar anker 100 meter verderop in het water ploft en zo’n 400 toeristen van schip naar de kade pendelt. De toeristen verkennen in een paar uur Urke, helaas voor ons dat de motor van het pendelbootje, dat direct naast ons ligt, kapot is en niet uit kan. We zitten dus urenlang in zowel het irritante geluid, als de stank van deze dieselmotor. Zelfs onze opgehangen was ruikt uiteindelijk helemaal naar diesel! Eind van de middag vertrekt de Hurtigruten gelukkig en is de rust weder gekeerd.

We zijn er trouwens achter gekomen waar de irritante piep vandaan komt! Sinds Statt horen we telkens een piepje als we varen en we kwamen er maar niet achter waar deze vandaan kwam. We hebben onlangs Navionics op de iPad geïnstalleerd voor de navigatie. Nu zat Matthijs laatst binnen op deze app te kijken en ineens was de piep er weer. Hmmm, komt dit uit de iPad? Normaal gebruiken we Navionics alleen als we varen en ligt de iPad meestal onder de buiskap of ergens in de kuip. Alleen met varen hoorden we de piep, dus we dachten dat het wel iets te maken moest hebben met als we varen en het moest haast wel ergens bij de ingang of in de kuip zijn. Maar toen de piep ineens binnen te horen was wisten we het, het is de iPad! En ja hoor, er bleek een soort AIS-waarschuwing aan te staan met superirritante piepje. Gelukkig, weer een zorg minder :-).

De volgende dag vertrekken we richting Ålesund (de å spreek je net zo uit als de a in awesome hebben we inmiddels geleerd). Er is geen wind dus motoren we richting deze redelijk grote stad met zo’n 50.000 inwoners. We voelen er niet zoveel voor om hier te overnachten en veel geld te betalen voor de haven, maar helemaal links willen we Ålesund niet laten liggen. De stad is in 1904 bijna helemaal afgebrand, waarbij 850 huizen plat gingen en 10.000 mensen dakloos raakten. Een omgevallen petroleumlamp zou de oorzaak zijn en de zuidwesterstorm hielp niet echt mee. Eén vrouw was zo dapper, of dom om weer naar binnen te gaan haar inboedel te redden, wonder boven wonder is zij de enige dode tijdens deze brand. Groot liefhebber van Noorwegen, de Duitse keizer Wilhelm II, hielp mee met de wederopbouw van Ålesund. Hij stuurde naast schepen met levensmiddelen, medicijnen en bouwmaterialen ook bouwvakkers en architecten. De jugendstil die destijds is toegepast, een kunststroming waar ook Gaudí fan van was en gebruikte in zijn werken, maakt Ålesund tot op de dag van vandaag beroemd. Een kijkje waard dus wat ons betreft.

We laten het Hjørundfjord en de hoge bergen achter ons en varen weer richting zee

Ook besluiten we om in Ålesund diesel te tanken, we hebben wat rondgevraagd de afgelopen dagen naar de kwaliteit van de diesel die hier te krijgen is en hier moet het goed zijn. We willen voorkomen dat we oude diesel tanken, dus daarom zoeken we bunkerstations met een hoge omloopsnelheid waar bijvoorbeeld ook grote vissersschepen tanken. Als schip kunnen we in Noorwegen groene diesel zonder belasting tanken en dat is een stuk goedkoper. Alsnog betalen we €1,90 per liter maar het is beter dan de €2,25 wat je aan de weg moet betalen. Nadat we net zijn aangelegd komt er een enorm visserschip vlák achter ons aanleggen en parkeert voor ons gevoel zijn boeg zowat in onze spiegel. De kundige schipper weet gelukkig wat hij doet en voordeel is wel, we weten nu zeker dat hier met groot geschut getankt wordt. Daar is onze 425 liter niks bij… :-).

Om van de tanksteiger naar de binnenstad van Ålesund te varen zijn er twee opties. Of buitenom óf binnendoor onder een brug van 17 meter door. Volgens onze laatste berekening is onze mast 18,60 hoog. Dat gaat dus niet. Maar…. we zijn niet voor één gat te vangen. Matthijs meet met een lijntje naar de top van de mast alles nog eens na, het scheelt namelijk meer dan een uur varen als we binnendoor kunnen. Hij komt uit op 17,60 en met laag water, wat het op dat moment is qua getijde, zou de brug meer dan 18 meter moeten zijn. Dan hebben we als het goed is 40 cm over…. dat moet genoeg zijn toch? We gaan het proberen en eenmaal bij de brug aangekomen zijn er een paar mannen op de kade die mee twijfelen over onze actie. Eén man schiet te hulp en rent naar de brug om te kijken of het gaat passen. ‘Noooo!! It’s not fitting!! Wait, yeeessss!!! It will fit!!, go go!’, horen we vanaf de kant. We varen zo langzaam mogelijk en met de windstilte op dat moment kunnen we als het echt niet past zo achteruit varen.. maar we vertrouwen op de man op de kade en zien uiteindelijk zelf ook, een paar cm voor de brug, dat het past, yes! We bedanken de man en varen na een high five met een grote glimlach richting Ålesund centrum.

Ik heb sinds onze hike een spierpijn die denk ik weinig mensen in hun leven hebben gevoeld. Ik kan gewoon echt niet meer lopen :-). Het op en af stappen van de boot gaat al helemaal niet, ik lijkt wel zwaargewond. In het krappe centrum is het dus aan mij de taak om aan te leggen, want het sturen gaat gelukkig wel. Matthijs kan dan lijntjes op de kant vastmaken of snel van boord stappen. Op zich helemaal niet zo erg als hij dat ook eens doet ;). We kunnen langszij bij een Duits schip. Er staat wat wind, in tegenstelling tot mensen op de Duitse boot, die staan er niet, dus het aanleggen is een uitdaging. Met wat spanning kom ik twee keer niet goed uit bij de boot en liggen we er net te ver vanaf om een lijntje op het schip te krijgen. Maar het laatste wat ik wil is een kras op dit blinkende gevaarte op mijn geweten hebben. Tijdens de derde poging komen er ineens zes mensen naar buiten om te helpen. Ok, dat had ook wel de eerste keer gemogen, maar goed beter dan helemaal niet :-). Deze situaties zijn ook mooi om een beetje te oefenen met het manoeuvreren. Al met al doen we alles in alle rust, varen geen schade en ik leer een hoop.

In Ålesund gaan we op zoek naar een pizzatentje. Ik strompel over de Duitse boot naar de kade waarna ik met moeite mijn ene voor mijn andere been krijg. Dit is echt niet overdreven, haha. Maar goed, bewegen is goed zeggen ze, dus het lukt om 500 meter verderop de pizza/hamburger tent te bereiken en ook nog wat van het charmante stadje te zien. Een pizza, broodje hamburger en frietje met saus -> €37,50. Ka-ching! En dan geen drankje erbij hè. Niet normaal zo duur als het eten en drinken buiten de deur hier is. Voor een glas wijn betaal je standaard €10,00 per glas. We zijn sinds we in Noorwegen zijn dan ook niet meer uit eten geweest. Af en toe eten we wat fastfood buiten de deur maar daar blijft het dan ook echt bij. De pizza en hamburger gaan er goed in en met goed gevulde buik verlaten we Ålesund. In de buurt vinden we een mooi ankerplekje waar we de nacht doorbrengen. Het is wat gepruts met waterplanten en ondieptes maar uiteindelijk liggen we vast. Komt er ineens een lokale visser langs die zegt dat we hier echt niet veilig liggen. ‘This is really not a good place to anchor, there are rocks everywhere’. We zijn echter erg moe en hebben op de kaart geen andere ankerplekken in de buurt kunnen vinden. Dus met nog een extra check op de sonar kaart waarop we kunnen zien dat we in diep water liggen, besluiten we te blijven. Het weer is ook super rustig dus moet goed komen.

De volgende dag trekken we verder zonder echt een plan waar we heen gaan. Er is geen wind en na zo’n 4 uur motoren en 20 mijl noordoost te zijn opgeschoten, hebben we er genoeg van. Ik zie een haventje in het plaatsje Midsund wat er super geschikt uitziet om een paar dagen te blijven. Er komt slecht weer aan en het idee dan in een haven te zijn spreekt ons beide aan. Regen regen regen regen, dat is wat we de dagen erop hebben. Sinds we in Noorwegen zijn, zijn dit de eerst dagen achter elkaar met zoveel regen. Het geeft ons de mogelijkheid, of eigenlijk dwingt het ons, om even tot stilstand te komen. De eerste dagen verzetten we ons er nog tegen en zijn een beetje narrig dat we niet vooruitkomen en voornamelijk binnen zijn. Maar na een dag vier besluiten we de regen te trotseren en fietsen een rondje om het naastgelegen eiland, een tocht van zo’n 15 km schat ik in. Lekker om weer even buiten te zijn. De dag erop beklimmen we de Midsundtrappen, een hike met 1.000 traptreden naar 530 meter hoogte. Het traplopen heeft iets niet-uitdagends na onze tweedaagse hike in het Hjørundfjord, maar ik ben allang blij dat na zes dagen de spierpijn eindelijk weg is en ik weer kan lopen. Ook realiseren we ons dat deze pauze ons eigenlijk heel goed doet. We integreren wat we de afgelopen zes weken allemaal hebben meegemaakt sinds we in Noorwegen zijn.

Na zes nachtjes Midsund is het weer ons weer gunstig gestemd en gaan we verder. De volgende ‘sund’ op de route is Kristiansund. We moeten Hustadvika passeren en dit is weer een spannend stukje kust. Volgens Wikipedia is dit “considered as one of the most dangerous parts of the Norwegian coast, and many ships have been wrecked along it”. En ook onze pilot waarschuwt. Voorzichtig dus. Er zijn honderden kleine eilandjes, stenen en ondieptes waar we tussendoor moeten varen. De pilot geeft wel een route aan en ook Navionics laat deze route zien, dus die volgen we. Op deze route komen we bakens, vuurtorens en vardes op de wal en staken en ‘handjes’ (stokken in het water die aangeven aan welke kant je de stok moet passeren) in het water tegen die ons de veilige weg wijzen. Het weer is rustig en het zicht goed. Gestaag banen we ons een weg door het mijnenveld. Eenmaal het lastigste stuk voorbij gevaren kijken Matthijs en ik elkaar aan en denken ‘was dit het?’. Ok, het was wel even opletten maar super gevaarlijk?? Misschien 30 jaar geleden toen de navigatieapparatuur nog niet zo nauwkeurig was, ok dan kan ik me voorstellen dat het lastig is om te zien waar je je precies begeeft ten opzichte van de toen nog papieren kaart. Maar tegenwoordig met GPS en elektronische kaart zie je precies waar je bent en volg je de route die je hebt uitgezet. Dan zie je onderweg alle staken en vuurtorens waar je naartoe navigeert en weet je dat je goed zit. Dit is dus zeker niet het meest spannende stuk tot nu toe, maar misschien komt het ook omdat we wat meer gewend raken aan alle rotsen en stenen om ons heen de hele tijd.

De stad Kristiansund laten we deze keer wel links liggen en ankeren er vlak naast. Met de bijboot gaan we op pad en proberen vis te vangen. De zonsondergang is prachtig, de vis besluit niet van dit tafereel te genieten en blijft diep onder water. Wauw, bijna 3 maanden in Noorwegen en nog steeds geen vis gevangen. We blijven proberen :-). Het eiland Røstøya is het volgende pareltje op de route, waar een luxe drijfsteiger op ons ligt te wachten. Røstøya is ongeveer 3 km lang en is beschermd natuurgebied. We zijn er maar een nachtje maar gelukkig zijn we vroeg en hebben we tijd voor een wandelingetje tussen de Noorse schapen. De volgende ochtend probeert Matthijs nog wat vis te vangen en ik pluk mosselen van de steiger voor het avondeten. Dan trekken we weer verder. 

Van veel Noren hebben we gehoord dat de kust van Ålesund tot Rørvik niet zo bijzonder is. ‘Na Rørvik beginnen de Helgelandskysten en dit is minstens zo spectaculair als de Lofoten’, zeggen ze. Tot nu toe komen we echter nog steeds super mooie plekjes tegen. We overwegen wel om een nachtje door te zeilen om zo een stuk kust over te slaan, maar er is weinig wind en we hebben geen zin om een nacht op de motor te varen. We houden het dus bij dagtochten en varen wat langere afstanden om sneller bij de Helgelandskysten te zijn.

We ankeren vlakbij Kristiansund

Dan opeens hoort Matthijs een geluid naast de boot dat hem zowat een hartverzakking oplevert. “PSSSSSEEWWW!!”. Oh shit, denkt hij, er is een afsluiter kapot gesprongen ofzo. Hij kijkt naast de boot maar ziet niks, tot er opeens een enorm wit gevaarte van zo’n vier meter aan de oppervlakte verschijnt. What the fuck, het is een beluga! ‘Deborah! Kom snel naar buiten, we hebben een walvis op bezoek!’. Ik haal het eten van het fornuis en snel mezelf naar buiten. Ik ben helemaal buiten zinnen, wat een prachtig dier! De eerste 20 minuten maken we wat foto’s maar genieten vooral van de aanwezigheid van de beluga. Hij zal zo wel weer verdwenen zijn, denken we nog. Maar na een half uur zwemt hij nog steeds vrolijk mee en besluiten we de GoPro aan de pikhaak te tapen om wat onderwaterfilmpjes te maken.

Na 1,5 uur komen we in wat ondieper water van zo’n 50 meter en zien we het witte dier niet meer. Hij zal nu wel echt verdwenen zijn nu het ondieper is. Maar na 5 minuten; “PSSSSSEEWWW!!”, daar ben ik weer! Het lijkt wel of hij de gek met ons aansteekt joh. Dit dier heeft er duidelijk lol in om bij ons te zijn. Hij zwemt continue vlak langs de boot, duikt eronder en komt aan de andere kant weer boven. Hij zwemt achter de boot en hapt speels in het roer van de windvaan. Dan zwemt hij weer voor de boot uit en spuit er vrolijk op los uit zijn luchtgat. Zodra ik op mijn buik ga liggen op de boot zwemt hij op zijn zij en kijkt me recht in mijn ogen aan. Magisch. Deze ontmoeting is echt far out. Het dier lijkt wel getraind ofzo. Misschien ziet hij onze boot als soortgenoot? Of houdt hij gewoon heel erg van geel?

Drie uur later zijn we bijna op plek van bestemming en is onze nieuwe vriend er nog steeds. Het is hier maar vier meter diep! Om de baai in te varen moeten we toch echt de motor starten. Als dat maar goed gaat met de schroef. Misschien gaat hij wel weg zodra de motor loopt. Maar nee hoor, meneer de walvis is niet bij ons weg te slaan en zwemt vrolijk mee de baai in. Matthijs moet nu niet alleen super goed opletten op de ondieptes en stenen onder water tijdens het manoeuvreren, maar heeft als extra uitdaging ook nog een walvis waar hij niet overheen wil varen. Terwijl we langzaam richting het steigertje varen zwemt de beluga naast de boot en tikt met zijn neus de fenderbal aan om te spelen. Ik moet me concentreren op het aanleggen maar sorry, ik word even afgeleid door een walvis. Ik heb het echt het gevoel dat ik in een film zit, dit is toch niet te geloven?!

Eenmaal aangelegd blijft de beluga maar rondjes zwemmen naast de boot. Matthijs en ik gaan op onderzoek uit. Hier moet wel een verhaal achter zitten. Ik bedenk nog om misschien iemand te bellen of te berichten ofzo, maarja, wie bel je als je een walvis vindt? :-). Van een andere zeiler, Alluring Arctic, hebben we ooit een filmpje gezien over een beluga in Noorwegen die tam is. Misschien is dit dezelfde? Aan de littekens te zien moet het haast wel dezelfde zijn en dit blijkt inderdaad het geval. We hebben het hier over Hvaldimir; een getrainde beluga uit Rusland die in 2019 naar Noorwegen is gekomen. Er gaan verschillende verhalen de ronde. Zo zou hij vanwege zijn harnas met Russisch opschrift “equipment St. Petersburg” als spion opgeleid zijn door het Russische leger. Echter zegt het Russische leger op haar beurt, ‘Als dit dier echt als spion was gebruikt hadden we er toch geen telefoonnummer opgezet “bel dit nummer”?’. Zit ook wat in :-). Hij heeft er wel zijn naam aan te danken; een woordspeling op de Noorse hval (walvis) en Vladimir Poetin. Ander verhaal is dat hij is opgeleid als therapiedier voor gehandicapte kinderen in de poolcirkel, vlakbij de Russisch-Noorse grens. Het harnas zou zijn bedoeld om een ​​boot met kinderen erin te slepen. Hoe Hvaldimir is ontsnapt is niet bekend, misschien is hij ook wel vrijgelaten. Dat hij getraind is, is in ieder geval duidelijk te zien.

Het hele verhaal is heel dubbel. Aan de ene kant is het natuurlijk een magische ervaring om urenlang in het bijzijn van een beluga te zijn. Aan de andere kant is deze situatie niet natuurlijk en is dit dier door menselijk handelen nu alleen, terwijl hij in een groep zou moeten leven. Er zijn verschillende groepen en organisaties die zich inmiddels over Hvaldimir ontfermen en met man en macht zorgen dat hij veilig is. In augustus dit jaar is er een walrus genaamd Freya afgemaakt in de buurt van Oslo omdat men bang was dat zij een gevaar zou vormen voor de vele toeristen die op haar afkwamen. Dit zou ook met Hvaldimir kunnen gebeuren en dat proberen dus velen te voorkomen. Hvaldimir is dan ook zowat in heel Noorwegen bekend.  

De volgende ochtend kijk ik meteen naar buiten om te checken of Hvaldimir er nog is. Hij is weg. Ik weet niet of dit nou goed nieuws is of niet. Aan de ene kant vind ik het wel jammer. Zou toch gaaf zijn als hij nog een stuk mee zou zwemmen. Aan de andere kant misschien wel beter. Al hebben we beide geen idee waar hij dan heen is. En of het goed met hem gaat. We besluiten in ieder geval verder te zeilen vandaag en laten Asen en Hvaldimir achter ons. Het was een ontmoeting om nooit te vergeten.